IMF, Türkiye Ekonomisine İlişkin Değerlendirmelerini Açıkladı

Walsh, seçimlerden sonra yetkililerin politika değişikliğini memnuniyetle karşıladıklarını belirtti. Son dönemde politika faizini yükseltme, vergileri artırma ve bazı finansal sektör önlemlerini serbestleştirme gibi adımların riskleri azalttığına ve yatırımcı güvenini artırdığına dikkat çekti. Walsh, bu sayede risk primlerinin düştüğünü ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) rezerv pozisyonunun iyileştiğini ifade etti.

Walsh, para politikasının sıkılaştırılması ve genel politika duruşunun daha az destekleyici hale gelmesiyle birlikte, büyümenin 2023’te yüzde 4’ten 2024’te yüzde 3,25’e yavaşlayacağını ve cari açığın 2024’te GSYH’nin yüzde 3’ü civarına daralacağını öngördüklerini söyledi. Walsh, ayrıca ardışık enflasyonun da 2024’te düşeceğini ve Aralık ayında yıllık bazda yüzde 46’ya gerileyeceğini tahmin ettiklerini belirtti. Walsh, bu projeksiyonların son gelişmeleri ve politika adımlarını, ayrıca ziyaret sırasındaki görüşmeleri yansıttığını ve bu nedenle Ekim ayında yayınlanacak olan Dünya Ekonomik Görünüm raporundaki Türkiye projeksiyonlarının yerine geçtiğini kaydetti.

IMF’den Türkiye’ye övgü ve uyarı

Walsh, risklerin aşağı yönlü olduğunu vurguladı. İçerideki ana riskin, şu anda devam eden politika değişiminin ivmesinin kaybedilmesi olduğunu belirten Walsh, bunun güveni zedeleyerek döviz talebini artırabileceğini ve rezervleri baskı altına sokabileceğini söyledi. Dışarıdaki ana aşağı yönlü risklerin ise emtia fiyatlarının yükselmesi, ticaret ortaklarının talebindeki yavaşlama ve küresel sistemik finansal istikrarsızlık olduğunu ifade etti. Walsh, olumlu yönde ise beklenmedik dış finansman kaynaklarının ortaya çıkabileceğini veya yatırımcı güveninin tamamen toparlanması halinde girdi sağlayan bir döviz kuru ile enflasyonun beklenenden daha hızlı düşebileceğini ve büyümeyi destekleyebileceğini dile getirdi.

Walsh, yetkililerin politika faizini yüzde 8,5’ten yüzde 30’a çıkarmalarını takdir ettiğini belirtti. Walsh, Türkiye’nin mevcut ivmeyi sürdürmesi gerektiğini vurgulayarak, bunun için öncelikli olarak enflasyonu düşürmek için reel politika faizini daraltıcı bölgeye getirmek, para ve kredi piyasalarının işleyişini iyileştirmek için finansal düzenlemeleri liberalleştirmeye devam etmek ve bütçe açığını kontrol altında tutmak gerektiğini belirtti.

IMF heyeti başkanı Walsh, Türkiye’nin lirayı serbest bırakma taahhüdünü takdir ettiklerini ve döviz müdahalesinin sadece piyasa işlevsizliği durumlarında sınırlı olması gerektiğini söyledi. Walsh, rezerv biriktirmenin arzu edilir olduğunu, ancak kısa vadede döviz alımlarının enflasyon hedefleriyle uyumlu olması ve fırsatçı olması gerektiğini belirtti. Walsh, Eylül sonu itibarıyla brüt rezervlerin 122,5 milyar dolara ulaştığını, ancak kısa vadeli yükümlülüklerden arındırılmış net rezervlerin negatif kaldığını kaydetti.

Walsh, finansal önlemlerin liberalleştirilmesinin dikkatli bir şekilde ayarlanmaya devam etmesi gerektiğini vurgulayarak, yüksek faizlerin liberalleşmeyi tamamladığını, kredi büyümesini azalttığını ve daha iyi risk fiyatlamasını teşvik ettiğini söyledi. Walsh, finansal düzenlemelerin karmaşıklığı nedeniyle, geri çekilmenin şu anki ölçülü hızının istenmeyen sonuçları azaltmak için genel olarak uygun olduğunu ifade etti. Ancak Walsh, bazı önlemlerin, örneğin para politikası iletimini iyileştiren ve daha fazla risk temelli kredi fiyatlandırmasına izin veren -kredi faiz oranı tavanlarının kaldırılması gibi- hemen faydalı olacağını belirtti. Walsh, diğer bazı önlemlerin, örneğin bazı liralaştırma ve FX korumalı mevduat hedeflerinin, daha dikkatli bir şekilde ve reel politika faizi nötr seviyenin üzerine çıkana kadar beklemesi gerekebileceğini söyledi.

Walsh, mali politikanın 2023’te genişleyici hale geldiğini bildirdi. Walsh, depremle ilgili harcamaların, büyük ücret artışlarının ve çeşitli sübvansiyonların harcamaları artırdığını, 2023 genel hükümet açığının GSYH’nin yüzde 5,5’i olacağını, buna karşın son dönemde yapılan uygun vergi artışlarına rağmen söyledi. Walsh, enflasyon hedefleriyle uyumlu olmak için 2024 bütçe açığının Orta Vadeli Plan tahmininin altında olması gerektiğini belirterek, bunun için enflasyonun üzerinde artışlar içeren tazminatların ortadan kaldırılması, ileriye yönelik yerine geriye yönelik emekli maaşı ve ücret ayarlamalarının yapılması ve genel enerji sübvansiyonlarının hedefli yardımlarla değiştirilmesi gerektiğini söyledi. Walsh, deprem yeniden inşası için izin verirken ve en savunmasız kesimi korurken temel mali durumu sıkılaştırmak için diğer seçeneklerin de araştırılması gerektiğini söyledi.

Walsh, “IMF heyeti olarak Türk yetkililerine ve diğer muhataplarımıza samimi görüşmeleri ve sıcak misafirperverlikleri için teşekkür ederiz.” dedi.