Konya'da Pancar Tarlasında Obruk Korkusu
Konya'nın Karapınar ilçesindeki bir pancar tarlasında, çapı 27 metre, derinliği 12 metre olan bir obruk oluştu. Obruk, vatandaşların tedirginliğine neden oldu. Yetkililer, tarlanın sahibi Fikri Peker'in bilgisi dahilinde obruğun çevresini güvenlik şeridi ve tel ile kapattı. Zabıta memuru Hasan Güngör, obruk oluşumları hakkında AFAD'a da bilgi verdiklerini söyledi. Güngör, 'Vahap Obası'nda cuma günü bir obruk daha oluştu. Burada daha önce de bir obruk vardı. Taşdemir'ler tarlasındaki bu iki obruk birbirine yakın. Obruklar aynı hat üzerinde devam ediyor.' dedi.
Obruk Nedir ve Nasıl Oluşur
Obruk, yer altı sularının toprak ile etkileşime girmesi sonucu oluşan yer altı boşluklarının yüzey ağırlığını taşıyamayıp çökmesi sonucu oluşan derin çukurlardır. Baca ya da kuyu görünümünde olan obrukların derinliği 300-350 metreye ulaşabilmekte ve bazılarının taban kısmında göl ve akarsu gibi su hareketleri meydana gelmektedir. Obruklar genellikle yağmur sularının toprak boyunca hareketi sonucu karbondioksitin suda çözülerek zenginleşmesi ile suyun kireçtaşını çözme özelliğine sahip olması sonucu da gelişebilmektedir.
Konya Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Jeoloji Mühendisi Dr. Güler Göçmez, Konya Ovası’nda kaçak sulama kuyularının sayısının 62 bini bulduğunu ve bunun obruk oluşumunu hızlandırdığını söyledi. Göçmez, “Konya Ovası’nda 92 bin kuyu var. Bunun 62 bini ruhsatsız kuyular. Konya Ovası’nı kaçak su kuyuları bitiriyor. Konya için büyük risk teşkil ediyor. Kaçak kuyular önlenmeli” dedi. Göçmez, “Her geçen gün kendimizi bitiriyoruz. Konya merkezde obruklar görülmüyordu. Şu anda merkezde obruklar görülüyor” diye konuştu.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından Konya’da sayıları 2 bin 500’ü bulan obruklarla ilgili yapay zeka kullanılarak, ‘obruk duyarlılık haritası’ oluşturulduğunu açıkladı. AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar, “Konya’mız özelinde obruklar ön plana çıkıyor. Bu dikkatle izlenmesi gereken bir süreç. Bu projeyle çok değerli iki tane teknik ve temel kılavuz oluşturuldu. Çok değerli çalışmalarla Konya ilimize ait obruk duyarlılık haritası oluşturuldu ama esas iş bundan sonra başlıyor" dedi. Tatar, “Şu ana kadar bizim bilgilerimize göre; ilk 6 ay içerisinde Karapınar-Konya çevresinde 6-7, Türkiye genelinde de 10’un üzerinde yeni obruk meydana geldi” diye konuştu.
Obrukların oluşumunu önlemek veya azaltmak için, yeraltı suyu seviyesinin düşmesini engellemek, kaçak su kuyularını kapatmak, obruk duyarlılık haritasına göre yerleşim ve tarım alanlarını planlamak, obrukların çevresini güvenlik şeridiyle çevirmek gibi önlemler alınması gerekmektedir. Obruklar hem insan hayatını hem de tarım faaliyetlerini tehdit etmektedir. Obruklardan korunmak için yetkililerin ve vatandaşların duyarlı olması ve gerekli tedbirleri alması önemlidir.
kaynak:trt
